Wanneer ik iemand vraag naar de definitie van geluk komen we vaak uit op 1 woord: VRIJHEID.
Is er een universele manier om vrijheid te definiëren? Of is het een persoonlijke aangelegenheid? Naar mijn mening is er geen vrijheid wanneer het enkel een persoonlijke beleving is.
Op het moment van schrijven is het thema vrijheid meer dan ooit actueel. "Onze vrijheid staat op het spel", hoor je veel mensen zeggen. Is dat zo? Zijn we ooit vrij geweest? En wat is vrijheid eigenlijk?
Het kan zijn dat je deze periode en alle beperkingen eigenlijk wel heel comfortabel vindt en dat je je vrijer voelt dan ooit. Hoe minder mensen, hoe minder oordelen. Heb je fijne huisgenoten en de middelen om jezelf te verzorgen dan overleef je het wel. Even verlost van nare collega's of familieleden. Je kunt zelfs zonder gezeur last minute een afspraak afzeggen, omdat je een kuchje hebt. Wegblijven op je werk omdat je bang bent anderen te besmetten...Tegenwoordig heet dat juist sociaal gedrag! Vrijheid krijgt ineens een andere context. De vrijheid om niet meer naar feestjes te hoeven, de vrijheid om nee te zeggen. Grappig dat beperkende maatregelen juist een gevoel van vrijheid kunnen veroorzaken.
Is vrijheid het ultieme geluk?
Vrij zijn om te doen wat je wil, wanneer je wil. Als kind hunker je ernaar.
Ik kan me nog goed herinneren hoe ik op de eerste dag van mijn studententijd een taart kocht: VOOR MIJ ALLEEN! Jaren lang had ik het verlangen om er dan mijn gezicht in te duwen en er een grote hap uit te nemen. Zomaar, omdat het dan kon en niemand commentaar zou hebben. Maar toen ik het deed, viel het toch tegen. Moest social media al bestaan hebben dan was ik misschien een plaatselijke hit geweest met een selfie en waren er vele face-in-taart-filmpjes gevolgd. Misschien. Ik herinner me ook dat ik zo graag een grote hap uit een nieuw stuk kaas wilde nemen. Ook dat bleek niet erg veel gevoel op te leveren. Veel leuker als het eigenlijk niet mag. Ik kon in die tijd eindelijk doen wat ik wilde, en dat bracht me ook wel eens in de problemen. Ik werd voor het eerst dronken, belandde in de sloot en moest naar huis lopen met een ratelende fiets. Bij thuiskomst bleek dat ik ook nog mijn huissleutels verloren was... Vrijheid betekent ook: de gevolgen erbij nemen, verantwoordelijkheid nemen. Verantwoordelijkheden zijn voor veel mensen juist een teken van on-vrijheid. Ze ontduiken betekent meestal dat je aan vrijheid inboet.
Vrijheid hangt niet af van omstandigheden. Vrijheid zit in jezelf.
5 aanwijzingen dat je niet vrij bent: (Zie ze als een waarschuwing van het universum!)
Wanneer je leven al jaren same old same old is.
Er zijn veel negatieve mensen in je leven.
Je hebt veel PIJN (emotioneel/fysiek).
Je hebt vaak last van STRESS.
Uit angst voor afwijzing doe je de dingen anders dan je zou willen.
De reden waarom we dit ervaren is VERMIJDINGSGEDRAG!
Om te krijgen wat we wel willen proberen we te vermijden waar we bang voor zijn en daardoor ervaren we juist wat we niet willen. We doen alles om te voorkomen dat we teleurgesteld raken en nemen daarom vaak genoegen met een teleurstelling op voorhand. We stellen onszelf gerust dat we er op de juiste manier mee omgaan met gedachten als:
"Wat als dit fout gaat?"
"Dit is niet voor mij…"
"Ik kan dit tóch niet…"
"Het is te moeilijk…"
Om onszelf ervan te overtuigen dat ‘het geen zin heeft’ verzamelen we ongemerkt personen om ons heen die dat graag voor ons bevestigen. (Horen we andere geluiden, dan zoeken we troost in de ‘gaten’ van het succesverhaal van een ander.) Zo bouwen we aan de ultieme verdedigingsmuur. Degene die je tegenspreekt, wordt de mond gesnoerd:
"Jij weet niet wat het is. " "Voor jou is dat anders." "Het is genetisch..."
Stress heeft ook een negatief effect op onze vrijheid. Een simpel voorbeeld: Kan je een beslissing maken over wat je gaat eten, terwijl je een bijna-botsing maakt? Of een boek lezen terwijl je boos bent of je heel erg zorgen maakt? Wanneer de emotie regeert maak je keuzes uit angst of verlangen en dat maakt je allesbehalve vrij. Chronische stress betekent chronisch de verkeerde beslissingen maken. Het gevoel overheerst dan dat het leven je overkomt en dat je geen sturing hebt. Dit gebrek aan vrijheid veroorzaakt frustraties en op den duur depressie of een burn-out.
De angst voor afwijzing is de sterkste vrijheids-berover. We doen het onszelf aan, maar bestrijden het alsof het een bedreiging van buitenaf is. Angst bestrijden betekent vaak dat we het gevoel wegduwen. Dat gebeurt op zoveel verschillende manieren dat we niet meer merken wát we doen en waarom. Tot de dag dat Angst in volle hevigheid terugkeert, verpakt in een chronische ziekte, burn-out of angstaanvallen.
Dus, om pijn, teleurstelling en afwijzing (die onvermijdelijk zijn) te voorkomen ben je steeds je best aan het doen om zo min mogelijk op te vallen en je aan te passen aan het oordeel van de ander. Daardoor ervaar je weinig geluk en vrijheid. Belangrijk om te beseffen: het oordeel van de ander is ook een reactie op anderen.
Maar, als iedereen dat doet? Wie volgt dan eigenlijk wie? Wie begon hier eigenlijk mee? Wat als we dat eens zouden durven doorbreken? Waarom doen we dat niet??
Laat me je een vraag stellen.
Met wie zou je liefst willen ruilen?
Een persoon die zichzelf is, en die daarvoor geen aanhang zoekt.
Een persoon met een grote groep bewonderaars, maar niet weet waarom dat zo is.
We zouden graag die eerste persoon willen zijn, maar verkiezen het toch meestal om niet alleen te hoeven staan. Het oordeel van een ander, hoe onduidelijk ook, wordt daarmee ons eigen oordeel. In ruil daarvoor geven we onszelf een beetje weg.
Wat als we dit oordeel niet meer zouden geloven?
Ons onduidelijke oordeel is geërfd van een ander: je ouders, je familie, club, maatschappij, politieke partij, godsdienst, cultuur etc.
Wat als we die erfenis eens zouden weigeren? Wat als we voorbij het oordeel, van onszelf en de ander, op zoek zouden gaan naar wat we zelf willen?
Ik weet nog goed hoe mijn huidige partner me eens zei: "Hier hoef je niets te doen wat anderen vinden dat je moet doen. Hier mag je zelf de regels opnieuw bepalen. Hier is het 'ons land'." Die geruststelling heeft ertoe geleid dat ik meer en meer ging onderzoeken wat ik écht wilde. Ook kwam ik erachter dat ik niet altijd eerlijk was tegen mezelf, uit schaamte, omdat het niet aangepast was. Oude sporen van nare ervaringen uit het verleden. Trauma versterkt het oordeel over jezelf en dat van anderen en zorgt ervoor dat je je eigen gedachten erover gelooft.
Wat ik eigenlijk wil zeggen is dit:
Persoonlijke ontwikkeling is letterlijk jezelf ont-wikkelen, door het lappendeken van oordelen die jij hebt, over jezelf en anderen, van je af te gooien. Het bevrijdt je van oude trauma sporen.
Het geeft je de vrijheid om... het anders te doen; het te doen zoals jij het wil.
Het maakt je vrij van... wat anderen vinden dat correct, netjes, goed, beleefd, lief is.
Om te komen tot volledige VRIJHEID, die er voor jou is.
Jouw loskomen van oude onvrijheden, geeft anderen de vrijheid hetzelfde te doen.
Jouw vrijheid zet ook de ander vrij.
In volle vrijheid kunnen we elkaar pas écht ontmoeten.
En dat is pas puur geluk.
Stel jezelf eens de volgende vraag: Hoe vrij ben ik in mijn relaties? Met mijn partner? Kind? Ouder? Vrienden?
Eerlijk zijn...
Bekijk hier de volledige masterclass over Oordelen. (Let op: deze is nog niet interactief en duurt 2uur!)
Klik hier en schrijf je in elk geval alvast in voor de volgende Masterclass. We kunnen elkaar daar ontmoeten en dan kan je mij aan het werk zien.
Liefs,
Esther werkt vanuit haar eigen ervaring met complex jeugd trauma. Eeuwige student, gepassioneerd lesgever en therapeut, steeds op zoek naar nieuwe manieren om zoveel mogelijk mensen te informeren. Ze is de bedenker van De verborgen gezichten van trauma, een reeks interactieve masterclasses via Zoom waarin thema's uit jouw leven bekeken worden door de lens van trauma. Voor meer info ga je naar www.dharmahart.com